Alain Guillemin
Tegenwoordig is iedereen in staat op enkele ogenblikken de juiste waarde van de pH te bepalen. Zowat iedere firma dat vijverproducten vervaardigd heeft zo zijn eigen setje. En we kunnen ook vaststellen dat ze nauwkeurig genoeg zijn voor het vijvergebruik. Let op bij de aankoop van kleurindicatoren want deze zijn er voor zowel zoet als zeewater en zijn niet onderling met elkaar te gebruiken.
Iedereen kan op een simpele manier de pH waarde bepalen
Strips
Zijn te verkrijgen in tal van uitvoeringen. Ze zijn meestal vervaardigd uit een stukje karton met daarop enkele voorbehandelde stukjes indicatoren. Deze zijn voorzien van producten waarvan men weet welke pH ze hebben. Bij een passende waarde gaat het strookje verkleuren. Sommige strips moet men gewoon enkele seconden onder water houden en dan kan na enkele seconden de “juiste” waarde afgelezen worden. Andere dient men in de vijver te kleven, onder water wel te verstaan, en zo is men in staat enkele dagen na elkaar de waarde af te lezen. Deze strips zijn de minst betrouwbare omdat ze sterk afhankelijk zijn van temperatuur en bufferend vermogen. Ze zijn maar beperkte tijd houdbaar! Koop dus enkel strips die voorzien zijn van een vervaldatum.
Vloeibare indicators
Zijn iets betrouwbaarder en goed te gebruiken voor de hobby. Ze zijn net als strips maar een beperkte tijd houdbaar. Wie regelmatig een controle uitvoert zal zich niet moeten bekommeren over de houdbaarheid. Het is belangrijk dat we aandachtig de gebruiksaanwijzing lezen en deze ook correct uitvoeren. Door toevoeging van enkele druppels indicator zal ons waterstaal een bepaalde kleur krijgen. Een bijgeleverde kleurenkaart staat ons toe onze pH-waarde af te lezen. Heel nauwkeurig kunnen we hier niet te werk gaan. De waarden die op onze kleurenkaart vermeld worden, verlopen per 0,5. Door ongewenste lichtinval is het soms moeilijk de ene kleur van de andere te onderscheiden. Door de druppelmethode die wordt toegepast is het ook niet altijd mogelijk even grote druppels te vormen (cohesie van vloeistoffen). Dit kan gedeeltelijk vermeden worden door het flesje altijd loodrecht te houden. Span bij het sluiten de schroefdop niet te hard aan zodat de opening van de druppelteller niet vervormd wordt. Toch moeten we blijven rekening houden met een foutlezing van 0,3. Voor de gewone hobbyist is deze methode ruim voldoende.
Elektronische pH-meters
Zijn zeer correct maar ook vrij duur en komen dus niet in aanmerking voor de gewone liefhebber. Toch treft men ze meer en meer aan in de vijverzaken en worden ze ook aangekocht door de klassieke vijverhouder. Wie van plan is te kweken op grote schaal met eerdere moeilijke gevallen en hierbij dagelijks meerdere controles moet uitvoeren, raad ik aan zo een toestel te kopen. Ieder andere liefhebber kan gerust blijven werken met de strips of de druppeltest.Deze meters werken onder goede omstandigheden uiterst precies en soms zelfs tot op een honderdste van de waarde. De juistheid is hier vooral afhankelijk van de glaselektrode. Deze moet op een correcte manier bewaard worden, regelmatig geijkt worden en na verloop van tijd vernieuwd worden. De elektrode meet in feite niet de pH maar wel het aantal millivult. Daarna wordt dit door het bijhorende toestel omgezet in pH-waarden
Om het even welke methode we straks gaan gebruiken? Het is veel belangrijker regelmatig te meten dan tot op een honderdste van de waarde
Voor we deze waarde kunnen opmeten in de vijver moet onze elektrode geijkt worden op twee vloeistoffen waarvan de pH gekend is. Meestal gebruikt men hiervoor een neutrale en een zure oplossing. Deze ijking is sterk afhankelijk van de temperatuur van de ijkingvloeistoffen. Om een perfect eindresultaat te verkrijgen moeten we dus weten bij welke temperatuur onze vloeistoffen de aangeduide waarde hebben. Pas dan zal de gemeten waarde in het vijver tot op 1/10 correct zijn. Hebben onze ijkingvloeistoffen ook nog eens dezelfde temperatuur als ons vijverwater dan is de meting 100 % correct. Dit alles is te wijten aan de activiteitsfactor. De temperatuursinvloed is 1 mV/5ºC.
