Als we een waterval bij de vijver willen, dan is hiervoor een krachtige pomp nodig, die echter ook niet té krachtig mag zijn en die een voldoende debiet geeft om water naar omhoog te stuwen. Ook hier bestaan er vele types met elk een verschillend debiet. Hoe hoger de waterval is, hoe groter het debiet dat de pomp nodig zal hebben om het water naar boven te stuwen.
Een brede waterval zal meer debiet eisen van de pomp dan een smallere. Hoe meer leidingen er aanhangen, hoe meer debietverlies. Gebruik ook de dikste darmdiameter die de pomp aankan. Welke pomp men nodig heeft voor een bepaalde waterval kan men uitrekenen. Verzamel volgende gegevens:
- De hoogte van de waterval in meters.
- De afstand van de pomp in de vijver tot bovenaan de waterval in meters.
- Het aantal scherpe bochten in het traject.
- Watervalbreedte.
Nu kunnen we het debietverlies berekenen. Welke pomp heb je nu nodig?
1 DEBIET BIJ EEN BEPAALDE HOOGTE:
- FORMULE 1: max. pompdebiet / max. opvoerhoogte = x liter per meter – 1% = effectief liter/meter
- FORMULE 2: max. opvoerhoogte – hoogte waterval = x m * effectieve liter per meter = x liter debiet
2 AFSTAND POMP – WATERVAL:
- FORMULE 3: x m afstand = x % ( 5 m = 5%)
- FORMULE 4: x liter debiet – x % = x liter debiet inclusief 1% verlies/meter
3 BOCHTEN:
Minstens 2: 1 aan de pomp en 1 bovenaan de waterval.
- FORMULE 5: aantal bochten x 5 = x % totaal verlies door bochten FORMULE 6: x liter debiet inclusief 1% verlies/meter – x % totaal verlies door bochten = x liter effectief debiet bij het hoogste punt van de waterval (afronden naar beneden)
4 WATERVALBREEDTE :
Tabel met het benodigde debiet voor een bepaalde waterval
Watervambreedte | 15 cm | 40 cm | 70 cm |
---|---|---|---|
Zacht stromend | 1000 liter/uur | 2500 liter/uur | 4800 liter/uur |
Sterk stromend | 1500 liter/uur | 4000 liter/uur | 7000 liter/uur |
bvb: de pomp heeft een max. opvoerhoogte van 7,7 m en een max. pompdebiet van 12 000 liter/uur.
Het hoogste punt van de waterval is 1,5 m in totaal. De pomp ligt 6 m van de waterval. Er zijn drie bochten, twee zijn er altijd: één aan de pomp en é én boven aan de waterval, en dan is er in dit geval nog een extra vrij scherpe bocht.
- FORMULE 1 : 12000 liter/ 7,7 m = 1558 liter/meter – 1 % = 1543 effectieve liter/meter.
- FORMULE 2 : 7.7 m – 1,5 m = 6,2 m * 1543 eff. liter/meter = 9566 l debiet op 1,5 m hoogte.
- FORMULE 3 : 6 m afstand = 6 %
- FORMULE 4 : 9566 liter debiet – 6 % = 8993,6 liter debiet inclusief 1 % verlies per meter.
- FORMULE 5 : 3 x 5 = 15 % totaal verlies door bochten.
- FORMULE 6 : 8993.6 liter – 15 % = 7644 liter effectief debiet bij het hoogste punt van de waterval
Onze pomp geeft bovenaan de waterval nog 7644 liter/uur. In principe zouden we hier nog een waterval kunnen bouwen van 70 cm met sterk stromend water.
Richtlijnen
Voor een goede waterstuwing en menging moeten we de pomp ver genoeg van de waterval plaatsen. Het is beter om de pomp volledig aan de andere kant in de vijver te plaatsen, recht tegenover de waterval. De watermenging is dan optimaal.
In de winter leggen we de waterval stil om de waterlagen met verschillende temperaturen te behouden.
Termen
DEBIET = Aantal liters/uur dat de pomp geeft bij de uitlaat. MAX.OPVOERHOOGTE = Bij deze opvoerhoogte heeft men 0 liter debiet. DEBIETVERliES = Het aantal liters water per uur dat de pomp verliest. Dit is afhankelijk van het onderstaande:
- Per meter darm (diameter van de uitlaat) verliest men ca. 1 %.
- Per sterke bocht verliest men ca. 5 %.
- Bij het omhoog pompen gaat er veel debiet verloren. Zie de tabel. STROOMVERBRUIK = 1 Watt kost ongeveer 0.5 centiem/uur (60 Watt = 250 fr/maand of 12.5 gulden/maand)