Ief De Laender
Op de juiste wijze voederen van koi met een kwaliteitsvoer is naast een goede waterkwaliteit en filtering één van de belangrijkste aspecten van het koi houden. Gezonde koi start bij de juiste voeding en voeder gewoontes.
Gebruik een hoogstaand kwaliteitsvoer en voeder niet met overdaad anders kost het u geld, komt de gezondheid van uw koi in gedrang en belast u de waterkwaliteit en filtering.
Koi hebben geen maag. In plaats daarvan, hebben ze een darmkanaal waardoor het voedsel passeert. Tijdens het doorschuiven van het voedsel wordt het geleidelijk aan verteert. Het darmkanaal is onderhevig aan verstoppingen bij verkeerde voeding en verkeerde voergewoontes. Het is daarom altijd beter koi wat te weinig voer te geven dan teveel want koi zal eerder ziek worden aan overdaad dan te weinig. Daarenboven veroorzaakt een overaanbod aan voer in de vijver, een grotere belasting op de waterkwaliteit en de werking van het filter.
Afhankelijk van de watertemperatuur
We voederen niet het jaar door. Koi zijn koudbloedige dieren en hun stofwisseling hangt af van de watertemperatuur. Hoe lager de watertemperatuur, hoe minder de stofwisseling en hoe minder voeder koi nodig hebben. Bij lage temperaturen werkt de spijsvertering van de koi langzamer dus geven we minder voeder.
De watertemperatuur bepaald:
- Het type van voeder
- De hoeveelheid die gegeven kan worden
- De frequentie
Als algemene regel geldt dat we in het voorjaar (maart-april) opbouwend gaan voederen met een licht verteerbaar voer (wintervoer), bekend onder de naam Wheatgerm en in de herfst (oktober-november) afbouwen met ditzelfde voeder.
In de periode ertussen (mei-september) geven we een krachtig voer(zomervoer) met hoog eiwitgehalte om de wellustige koi in hun behoeftes te voldoen en ze de kans te geven een voldoende vetreserve voor de winter aan te leggen. In de voor- en nazomer mengen vele koi hobbyisten een hoeveelheid van het wintervoer met het zomervoer om in de volle zomerperiode, bij hoge watertemperaturen echt krachtig voer te geven.
Wheat-Germ (wintervoer) verteert op 12 uur bij een watertemperatuur van 10°C
Staple (zomervoer) verteert op 12 uur bij een watertemperatuur van 20°C
Geef dus altijd het geschikte voeder en hou u aan de voerfrequentie.
De watertemperatuur grens ligt ongeveer op een 15°C. Onder de 15°C geven we licht verteerbaar voeder en boven een watertemperatuur van 15°C geven we wat krachtiger voeder.
Meestal staat op de verpakking precies aangeduid welk voeder uit de reeks van een merk u moet geven vanaf een bepaalde watertemperatuur.
De juistheid gebied me ook erbij te vertellen dat de hoeveelheid voeder niet alleen afhangt van de watertemperatuur maar ook van de capaciteit van het filter dat achteraf het gegeven hoeveelheid voerresten moet verwerken.
Opbouwend en afbouwend voederen
Opbouwend en afbouwend voederen betekent niet alleen het aanpassen van de hoeveelheid voeder maar ook het verhogen en verlagen van het aantal porties (de frequentie). Starten (voorjaar) en stoppen (najaar) met tweemaal per week tot meermaals (2,4 en meer keer in de zomer) per dag. In Japan geven ze zelfs tot 10 keer per dag. Let op! Dit betekent niet meer voederen maar de hoeveelheid voeder verdelen over kleinere porties, wat beter is voor vertering en opname van de voedzame bestanddelen.
- Minder dan 6-8°C: NIET voeren
- Vanaf 6-8°C tot 10°C: maximum 2 keer per week voeren
- Vanaf 10°C tot 12°C: maximum 1 keer per dag voeren
- Vanaf 12°C tot 15°C: maximum 2 keer per dag voeren
- Vanaf 15°C tot 25°C: 2 tot 3 keer per dag voeren
- Vanaf 25°C: 3 tot 4 keer per dag voeren
Voeder gewoontes
Veel startende koi hobbyisten weten niet precies wanneer ze moeten starten en stoppen met het voederen van koi. Gezonde koi hebben immers altijd honger. We leerden al dat het voederen van koi samenhangt met de watertemperatuur aangezien het koudbloedige dieren zijn.
Vroeger gaf men geen voeder meer onder een watertemperatuur van 10°C maar na jaren van koi houden zag men dat koi toch beter de winter doorkomen wanneer men doorgaat met voederen tot een watertemperatuur van 6-8°C. Wel te verstaan met een licht verteerbaar voeder en het opbouwen of afbouwen in acht genomen.
Zolang de koi bovenin de vijver rondjes zwemmen en komen bedelen om voeder in het voorjaar en najaar kunnen we doorgaan met voederen. Stop van zodra de koi ook stoppen met rondzwemmen en diepere oorden in de vijver gaan opzoeken bij het dalen van de watertemperatuur. Dan nog voederen is totaal zinloos.
Laat u niet misleiden in de zomer want gezonde koi zullen u op elk moment van de dag om voeder smeken, dit in tegenstelling met het voorjaar en najaar waarbij het duidelijker is Hou je aan een strak schema.
De ideale korelgrootte
Uit een uitgebreid onderzoek van Jos Aben (zie referenties) zou blijken dat de ideale korrelgrootte voor koi 3mm zou zijn. Een 3mm korrel veel beter wordt verwerkt door de Koi. Dit resulteert in minder voerverbruik, minder ontlasting en minder belasting van het filter.
Het onderzoek is niet gedaan met Yoshikigoi voer van Jos Aben maar juist met een ander onafhankelijk voer.
Opletten met ander voerder
Geef ook geen ander voeder dan het voeder dat je in de winkel kunt kopen. Geef zeker geen levend voer aan koi of voer dat je in de natuur bent gaan halen. De mogelijkheid dat uw prachtige en kostbare vissen een parasiet opdoen is dan groter.
Sommige, vaak ervaren koiliefhebbers voederen hun koi ook ander voedsel zoals groenten, fruit, soms zelfs vlees. Als beginnend koiliefhebber raad ik u aan hiermee niet te experimenteren. De korrels die u kunt kopen zijn op voorhand perfect uitgebalanceerd om uw koi alles te geven wat hij nodig heeft.
Alternatieven voor korrelvoeding
Er zijn ook voerpasta”s verkrijgbaar welke u kunt kneden. Ideaal om uw koi eens te verwennen.
Om het rondzwemmende koi leven te doorbreken geef ik de zomerperiode mijn koi wel eens een half doorgesneden appelsien. Ze amuseren zich kostelijk om er het vruchtvlees uit te halen. Dit kan ook met een watermeloen of ander fruit
Nog enkele voerder tips:
- Je voedert beter minder voer van een kwaliteitsvoer dan meer van een minder kwalitatief product.
De vaak duurdere kwaliteitsvoeders hebben een hogere voedingswaarde en minder balast en vulstoffen. Koi hebben er meer aan en de waterkwaliteit en filter is minder belast. - Koop nooit in grote hoeveelheden voer waar je lang mee doet.
Koivoeders bestaan uit plantaaardige en dierlijke bestanddelen die met der tijd hun waarde verliezen. Op elke verpakking van voer zou een vervaldatum aanwezig moeten zijn. Respecteer dit. - Geef een hoeveelheid voer beter in meerdere kleinere porties
Aangezien koi geen maag hebben waar het voedsel opgeslagen wordt. Voor een goede vertering en opname van alle voedingsbestanddelen is het belangrijk de koi de tijd te gunnen dit te doen. - Voederen vergt extra zuurstof
Nadat de koi gevoerd zijn voorziet u als koi hobbyist in voldoende zuurstof aanvoer, zeker in de zomer want koi hebben extra zuurstof nodig voor het verteringsproces. - Doordacht omgaan met kleurbevorderaars
Als koi hobbyist willen we koi met de mooiste en diepste kleuren. De kleur is uiteraard genetisch bepaald maar doch laat menig koi hobbyist zich verleiden tot het geven van kleurbevorderaars. Dit zijn speciale mengelingen voer met een extra grote hoeveelheid spirulina aan toegevoegd. De fout die hierbij wel eens gemaakt wordt is het té langdurig geven van de kleurbevorderaar zodat de witte kleur van een koi wel eens rozig of gelig kleurt. In de zomervoeders zit reeds een hoeveelheid spirulina. Toshio Sakai is van mening in zijn tweede seminarie (September 2004, België) dat enkel natuurlijk spirulina (algen) in combinatie met goede zonlicht condities koi met mooie kleuren levert. - Afwisselen
Elk merk brengt zijn eigen koivoer reeks op de markt. Uitgetest, gedoseerd en elk volgens zijn eigen merkfilosofie op de markt gebracht kopen wij koi liefhebbers een bepaald merk koivoer. Het kan absoluut geen kwaad om eens een koivoer van een ander merk uit te proberen of af te wisselen. Elk merk heeft zijn eigen bestanddelen in een bepaalde hoeveelheid voorzien. - Skimmer uit
Goede koivoeders zijn duur en verspilling ervan is dan ook letterlijk geld in het water. Geef niet teveel, zie erop toe dat de koi alles opeten en leg de skimmer uit tijdens het voeren. - Binnen de 5 min
Op vele verpakkingen van voeders staat wel eens dat je zoveel moet voeren zolang de vissen alles opeten binnen een X aantal minuten. Hier hou je best geen rekening mee. Koi voeren is immers meer dan timen en koi kennen geen grenzen als het op eten aankomt. Jij als koi hobbyist moet die grens wel kennen. Je moet je koi leren aanvoelen en weten wanneer stoppen met voeren. - Gemengd visbestand
Sommige vijvers hebben een gemengd visbestand, dus koi en andere siervissen. We geven in deze situaties altijd koivoer. Vissen kennen immers geen verschil. Indien een steur aanwezig is geven we wel het speciale zinkende steurvoer.
Besluit
Voederen van koi is niet zomaar een hoeveelheid voeder van om het even wat in het water gooien. Dit artikel gaf je enkele basisregels om je op weg te helpen en je te behoeden voor slechte voergewoontes die beginnende koi hobbyisten wel eens begaan.
Koi voeren moet je wat aanvoelen en aanleren. Voeren van koi gebeurd altijd in functie van de watertemperatuur met een kwaliteitsvoer. Teveel voeren betekent geldverspilling, een hogere belasting op de waterkwaliteit en filtering. Gezonde koi start met de juiste voeding en voergewoontes en dat is de taak van u als koi houder.
Bijpassende artikels
Bron & Referenties
Jos Aben, yoshikigoi.com
Na vele artikelen geschreven te hebben in diverse toonaangevende Koi vakbladen heeft Jos Aben inmiddels een boek geschreven (“De geheimen van koi ontrafeld”) en diverse webpagina’s samengesteld met informatie over de diverse Koi variëteiten. Jos heeft hierbij geput uit zijn jarenlange ervaring in de Koi wereld. Jos Aben is inmiddels een van de langst zittende eigenaars van één en dezelfde Koifarm in Europa. Zijn farm, A&C koi, bestaat reeds 29 jaar.
