Hugo Hoekstra
Sinds een paar jaar zijn steuren populaire vijvervissen geworden. Door hun interessante uiterlijk en hun aaibaarheid wil iedereen er wel een in de vijver. Nu is duidelijk geworden dat van de jaarlijks 20 000 steuren die in Nederland geïmporteerd en verkocht worden, het merendeel het niet overleeft.
Steuren zijn geen geschikte siervijvervissen
Tot onze grote spijt is gebleken dat de meeste dieren of vijverhandels systematisch de kopers verzuimen in te lichten over de behoeften van de steur – als zij hier al iets over weten. Gewoonlijk wordt de klant alleen verteld dat de steur vrijwel ongevoelig is voor visziekten.
Wat gewoonlijk niet verteld wordt:
- Wist u dat de Gueldenstaedti of Russische steur tot 5 meter lang kan worden en eigenlijk op vulle zee leeft. De Siberische steur of Baeri en de Stellatus worden tot 2,5 meter lang.
- Sterlets hebben helder, stromend en zuurstofrijk water nodig, terwijl oudere exemplaren van de grotere steursoorten zeewater nodig hebben. Dit is tegenovergesteld aan de condities in vrijwel alle vijvers.
- Steuren worden gewoonlijk in een vijver met allerlei andere vissoorten gestopt. Zij zijn veel trager dan de andere vissen en moeten dagelijks met de hand gevoerd worden omdat zij anders verhongeren.
- Hun rustige gedrag maakt hen eveneens een gemakkelijke prooi voor katten en reigers.
Deze waarschuwing komt niet uit de lucht gevallen. De resultaten van een onderzoek van de Dierenbescherming staven mijn eigen onafhankelijke onderzoek. Hiervoor heb ik o.a. met dierenartsen, een steurkweker en ex-steurenbezitters gesproken.
Een paar citaten:
- Door het ontbreken van de natuurlijke voedselbronnen, houden steuren het in de vijver meestal niet langer dan 1 jaar uit”, bron: Vijverfulder van de firma Velda.
- Gezien de hoge eisen die deze vissen qua gedrag, leefruimte en waterkwaliteit stellen, zijn steuren geen geschikte vijvervissen”, bron: De Graaf (1996) Oud-conservator Hoofdafdeling Koudbloedige Dieren, Dierentuin Artis Amsterdam.
Het houden van een Gueldenstaedti is gelijk aan het houden van een neushoornkalf in de achtertuin. Dat gaat maar even goed en het sterft, of indien de kleine kans bestaat dat de goede verzorging wordt gegeven, zal het de tuin uitgroeien. Als u een puppy koopt, en deze zou na een paar maanden al sterven, zou u dat accepteren? Een steur wordt 10 keer ouder dan een hond, maar waarom zou u accepteren dat deze huisdieren wel een bijzonder vroegtijdige dood sterven.
Om samen te vatten waarom steuren niet geschikt zijn om te houden:
- Elke vijver is te klein om een steur volwassen te laten worden.
- Ze kunnen de voedselconcurrentie met andere vissen niet aan.
- Het water is in de meeste vijvers ongeschikt.
- De meeste soorten leven op zee, alleen jonge dieren leven in zoet water. Zij hebben dit nodig om hun levenscyclus te vultooien.
De vijverhobby moet bevredigend zijn voor zowel mens als dier. U begrijpt dat wij deze steuren geen normaal leven kunnen bieden.
De Dierenbescherming wil dat de verkoop van ALLE steuren wordt gestopt en verboden. The Pond Library meent dat Sterlets wel geschikt zijn om gehouden te worden door de gespecialiseerde liefhebber. Dit moet natuurlijk wel bij de verkoop ervan worden verteld
Zoals u zult hebben opgemerkt uit het vorige stuk, komen steuren op zee voor en hebben ze de zee nodig om hun levenscyclus te vultooien. De Stellatus en de Gueldenstaedti zijn dus alleen hierom al ongeschikt om in een vijver met stilstaand water te leven. De Baeri wordt te groot om in een vijver te houden. Ze zijn niet geschikt om in een gemengde vijver gehouden te worden.
Als men zich een steur aanschaft, moet men in gedachten houden dat steuren alleen vooruit kunnen zwemmen en niet zo wendbaar zijn als andere vissen. Het is belangrijk dat ze grote stukken hebben waar ze rechtuit kunnen zwemmen.
Ze zwemmen graag langs de randen en daarvoor is het beter dat deze vrij zijn van (lange) draadalgen, riet, plantenbossen of manden waarin ze verstrikt kunnen raken. Ze blijven met hun beenplaten gemakkelijk haken. De huid van een steur is net als bij een haai zeer grof; het voelt aan als schuurpapier als men hem van achter naar voren aait.
Minimaal moet een steur toch wel 10 x zijn eigen lichaamslengte kunnen zwemmen, dus voor een steur van 40 cm, betekent dit een vijver van ten minste 4 meter lang. Let er op dat de steur dan nog verder groeit! Verder zijn de baarddraden van de steur erg gevoelig en het is dan ook het beste als de bodemgrond bestaat uit zand of modder, in ieder geval geen scherp grint.
In dierenwinkels en vijverspeciaalzaken wordt nog steeds de indruk gewekt dat steuren net zulke gemakkelijke vissen zouden zijn als Goudvissen of Goudkarpers, omdat ze ten slotte in de zelfde vijver kunnen en ongevoelig zijn voor ziektes.
Dit is echter niet waar; steuren hebben speciale verzorging nodig en indien ze die krijgen en in een goed milieu terecht komen, dan kunnen ze gemakkelijk een leeftijd van meer dan 100 jaar bereiken.
Zoals eerder vermeld, hebben steuren geen schubben, maar beenplaten en zijn ze daardoor ongevoelig voor de meeste parasieten en visziektes. Hierdoor zijn ze nog niet probleemloos, ze zijn extra gevoelig voor de waterkwaliteit en voor stress.
Als u een steur koopt, let er dan op dat de steur actief en met een “krachtige slag” zwemt, en koop geen steuren die stil op de bodem liggen, of alleen maar aan de oppervlakte hangen. Kijk of de steur goed gevoed is, hij mag geen ingevallen buik hebben en moet er achter de borstvinnen gevuld uitzien. Let ook op dat de steur niet beschadigd is.
Koop geen steuren kleiner dan 25 centimeter, tenzij u van de verzorging uw dagtaak wilt maken, en verder geen andere vissen in de vijver heeft. Steuren kleiner dan 25 centimeter zijn namelijk kwetsbaar en hebben een goede verzorging nodig, tot 20 centimeter worden ze in de kwekerij om de 3 uur gevoederd. Ze zijn dan ongeveer 5 maanden oud en voor een vis die in de vrije natuur tot 5 meter lang (afhankelijk van de soort) kan worden en een levensverwachting heeft van zo”n 120 jaar, zijn dat echte “baby”tjes”.
Steuren zijn vaak in meerdere maten te koop en meestal is de minimale maat zo”n 20-25 centimeter. De prijs begint bij ongeveer 9,50 euro voor een Baeri van ongeveer 20 centimeter. Gueldenstaedti”s kosten vaak 2 maal zoveel als een Baeri. Een Gueldenstaedti van ongeveer 30-35 centimeter kost ongeveer 28 euro. Naarmate ze groter zijn, lopen de prijzen per dierenwinkel verder uit elkaar. Een Siberische steur van ongeveer 80 centimeter heb ik voor ongeveer 190 euro gezien.
Helaas worden er tegenwoordig ook al steuren van rond de 10-12 centimeter aangeboden. Ook al zijn deze slechts een tientje, koop ze niet. Deze zijn ten dode opgeschreven. Als zulke jonge steuren niet om de paar uur gevoederd worden, krijgen ze een spijsverteringsstoornis, eten ze niet meer goed en zullen ze binnen de kortste tijd overlijden.
