Guido Lurquin
Vergeet-mij-nietjes vormen een waar lentefestijn. Lichthemelsblauwe tapijten vloeien om de vijver en bekoren wie er oog voor heeft. Ze zijn mooi van ver, maar ook van dicht bij deze petieterige blauwtjes die ooit door God vergeten werden, of juist niet?
Langs de waterkant
Myosotis palustris, dus moerasvergeet-mij-nietje, is een in onze streken langs de waterkanten en op moerassige plaatsen voorkomend plantje. Het is nog op vele plaatsen te bewonderen met zijn heel mooie kleine lichtblauwe bloempjes. Dit meerjarige kruidje is erg geschikt voor een moerasje langs onze vijver.
Moerasvergeet-mij-nietje heeft als natuurlijk verspreidingsgebied: Eurosiberië, Europa, het noorden van Azië, de Canarische Eilanden, Madeira, Madagaskar. Deze moerasbewoner is ook genaturaliseerd in Noord-Amerika. De plant komt voor in of aan zoet of brak water op voedselrijke, humeuze, zanderige, vaak pure leem- en kleigrond. In natte weilanden, langs oevers, in broekbossen en lichte loofbossen, op ondiepe banken in stilstaand of langzaam stromend water kunnen we hem vinden. De plant is in onze streken algemeen voorkomend.
Beschrijving
De stengel van moerasvergeet-mij-nietje is kantig. De hoekige, stompe, behaarde stengel groeit eerst kruipend en zet zich naar het topeinde toe recht. De bladeren staan afwisselend, de onderste zijn steelachtig versmald, de bovenste lancetvormig en zittend. De bladeren zijn behaard, tot 8 cm lang en 2 cm breed. De bloeiwijze is aan het onderste gedeelte bladloos. De bloeiwijze is druifvormig. De bloempjes zijn hemelsblauw met een lichter centrum en daarin een geel hartje en zijn een halve tot een kleine centimeter in diameter. De bloempjes zijn kelkbloempjes. De kelk is vijfdelig, vergroeid en 2-4 mm lang. De kelk is vergroeid tot een buis met vijf slippen. De slippen zijn ¼ tot 1/3 van de kelklengte. De kroonbladeren zijn onderaan tot een korte buis vergroeid. Aan de keel kan men na enig zoeken, vijf heel kleine gele schubjes vinden. Bestuiving gebeurt door insecten en er vormt zich een splijtvrucht met vier deelvruchten. De vrucht omsluit vier nootjes die eivormig zijn, iets afgeplat en zwart glanzend. Het gewasje wordt 20 tot 35, maximaal 40 cm hoog. De bloeitijd is van april tot oktober.
Variëteiten
Het moerasvergeet-mij-nietje is erg vormenrijk, ook in het wild. Er zijn enkele variëteiten van moerasvergeet-mij-nietje geselecteerd die zeker de moeite kunnen zijn voor de kleine en grote tuinvijver.
Myosotis palustris “Mermaid” is een meer compacte vorm met stevige stengels. De bladeren blijven kleiner, tot 6 cm en de maximale hoogte van deze plant bedraagt een kleine 25 cm. Hij bloeit nog beter dan de wildvorm. Hetzelfde mag gezegd worden van de compact groeiende Myosotis palustris “Semperflorens“.
Myosotis palustris “Alba” is witbloemend. Soms heeft deze variëteit een wat zachtroze tint.
De selecties Myosotis palustris “Thuringen” en Myosotis palustris “Meernixe” hebben grotere, blauwe bloemen.
Myosotis palustris “Graf Waldersee” is vroegbloeiend en geeft donkerblauwe bloemetjes.
Toepassingen
Moeravergeet-mij-nietjes zijn goed te combineren met tal van andere vijverplanten. Het zijn veel- en langbloeiende plantjes die ook uitermate geschikt zijn om te laten verwilderen. Een groot bestand langs een omvangrijke waterpartij staat feeëriek mooi. In kleine waterpartijtjes kan men ze kort houden. Echt woekeren doen de planten niet echt.
Het zijn bodembedekkers, die over de vijverranden kruipen, zoekend naar water. Moerasvergeet-mij-nietjes hebben weliswaar een kruipende wortelstok maar zijn toch vrij gemakkelijk onder controle te houden, in ieder geval gemakkelijker dan de meeste op het land kruipende soorten. Ze kunnen zullen een mooi blauw tapijt vormen waartegen ander bloeiende plantenleuk contrasteren.
Wat plantdiepte betreft kan men tot – 8 Ã – 10 cm gaan. Een waterdiepte tussen – 0 en – 5 cm is ideaal en dat in zon of halfschaduw. Het in de winter groen blijven is zeker een pluspunt. Vermeerdering gebeurt door het nemen van bewortelde zijscheuten. Plant ze in ondiep water. Ook uitzaai is mogelijk. Zaai in de lente ter plaatse in modderige grond of in natte compost in koude serre.
Liefdesbloem
De plant wordt ook wel beschouwd als de bloem der liefde. Het bij zich dragen van de wortel zou van iemand een trouwe minnaar maken, er zou een liefdesdrank van gemaakt kunnen worden en dergelijke. In de floragrafie, het schrijven door het zenden van betekenisvolle bloemen, staat deze plant uiteraard voor gedachtenis en betekent: “Denk veel aan me”. De lieftallige bloemen worden sinds lang geassocieerd met liefde en herinnering; laat ons dat zo houden.
