Edwig Boeykens
In zoetwater leven een grote verscheidenheid van algen. Ze bouwen levende stof op uit anorganische stoffen en zonlicht. Hun aantal verschilt sterk van vijver tot vijver, naar gelang van de chemische samenstelling, de temperatuur en het licht.
Normaal gesproken is algenbloei uitzonderlijk, maar de laatste jaren komt dit verschijnsel meer en meer voor in allerlei wateren. Door meststoffen en afvalwater treedt er algenbloei op met als gevolg grote schommeling in het zuurstofgehalte. Dieren en hogere planten sterven af en tenslotte ook de algen zelf. De rottingsprocessen die daarna voorkomen gaan gepaard met de vorming van het giftige zwavelwaterstof.
De chemische samenstelling van ons vijverwater verbeteren we dikwijls onbewust ten voordele van de algen. Het teveel of het ongebruikte voedsel dat we geven aan de vissen is een oorzaak, een andere is de inspoeling van verrijkte grond in de waterpartij. De bemesting van de grond rond de vijverpartij en het sproeien met insecticide zijn ook grote boosdoeners.
Het licht is de beste vriend van de algen . Door de lange en hevige lichtintensiteit ontstaat in het voorjaar een ware algenbloei. Als de ligging van de vijver zo is gelegen dat het wateroppervlak de hele dag aan zon onderhevig is, zit er niet anders op dan hem met schaduwdoeken te overspannen. Een betere ligging van de vijver is in halfschaduw. Dit is ook een van de redenen waarom een koivijver best zo dicht mogelijk bij het huis gebouwd wordt.
Sommigen bouwen een pergula boven de biotoop, die ze bij veel zonlicht van een rieten dak voorzien. Een andere methode vormt het spannen van twee staaldraden die een schemerdoek, voorzien van ringen, kunnen geleiden. Het doek kan “s avonds of bij strakke wind en regen worden opengeschoven. De staaldraden worden bevestigd met spandraaiers aan roestvrije paaltjes. In de grond, naast de vijver zijn op gelijke hoogte kleine hulle buizen ingebetonneerd, waarin de paaltjes kunnen verzinken. Zo kan, na de zomer, alles verwijderd worden. De beste manier om het spandoek te bevestigen is in een schuine hoek, enkele tientallen centimeter boven het wateroppervlak, de lijn van de lage paaltjes naar de kant van de zon gericht. Zo kunnen we de vijver onder en de tuin boven het spandoek blijven bewonderen.
De algen die ons het meest irriteren kunnen we in twee groepen onderverdelen:
- Zweefalgen bezorgen ons het in de vulksmond genoemde “Groen water of erwtensoep”.
- Draadalgen groeien in opklimmende slierten van de bodem en de zijwanden naar het wateroppervlak toe.
Alle algen bezitten bladgroen , maar zweefalgen verkleuren het water tot het ondoorzichtig wordt. Een middel tegen zweefalgen is de aankoop van een ultraviolet-straler . Het verbreekt de chemische keten van de zweefalg en doodt de cellen, die dan als voedsel in de biologische filter terechtkomen. Bij draadalgen echter, heeft een ultraviolet-straler geen enkel nut. We kunnen de tomeloze groei indijken door regelmatig met een ruw vierkant balkje rond te draaien tussen de slierten (een hark kan de folie beschadigen), op dezelfde wijze als we spaghetti rullen op een vork.
De uitwerpselen van onze vissen zijn ook een oorzaak van algenbloei. Een goed werkende biologische filter kan ons veel problemen besparen. Zeker als ook die voorzien is van een bodemdrainage, die het teveel aan afvalproducten kan afvoeren. Tenslotte, mogen we niet vergeten dat de algen en wieren de basis vormen van alle voedselketens. Een vijver die helemaal geen algen bevat, is een ongezonde biotoop . Dikkopjes en klein vis- gebroed leven de eerste maanden uitsluitend van… algen. Daarnaast dienen algen als noodzakelijke schuilplaatsen tegen rovers en vergeten we niet dat deze veelbesproken algen, een deel van de visseneieren in een beschermend en zwevend cocon opvangen. Algen kunnen zich als sporen laten meevoeren door de wind om kilometers verder een nieuw leven te beginnen .
